Μούδιασμα στα χέρια: αίτια και διάγνωση

Μούδιασμα στα χέρια: ένα συχνό νευρολογικό σύμπτωμα

Ο όρος μούδιασμα (αιμωδίες), χρησιμοποιείται για να περιγράψει διάφορα ενοχλήματα: μειωμένη αίσθηση αφής (υπαισθησία), μυρμήγκιασμα ή βελόνιασμα. Πρόκειται για ένα συχνό σύμπτωμα που υποδηλώνει διαταραχή της αισθητικότητας (της αίσθησης που έχουμε από το δέρμα και τους υποκείμενους ιστούς). Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις οι πάσχοντες αναφέρονται στην εστιακή μυική αδυναμία ως μούδιασμα: π.χ. η έκφραση “είναι μουδιασμένο το χέρι μου” σημαίνει ότι η άκρα χείρα δεν έχει αρκετή δύναμη.  Προκειμένου να γίνει σαφέστερη η σημασία του όρου, αρκεί να αναλογιστούμε την αίσθηση στο δέρμα της γνάθου μετά από τοπική αναισθησία από τον/την οδοντίατρο: αυτό είναι το γνήσιο νευρολογικό μούδιασμα και θα πρέπει να διακρίνεται από την αδυναμία.

Γράφει ο νευρολόγος Ανδρέας Π. Μούστρης
Κατηγορία: Άλλες κατηγορίες

Το μούδιασμα στα χέρια αποτελεί πολύ συχνό λόγο επίσκεψης στο νευρολόγο. Μπορεί να εμφανίζεται στο ένα ή και στα δύο χέρια, να παρατηρείται παροδικά ή να είναι εγκατεστημένο (για ημέρες, εβδομάδες ή μήνες) και να αφορά ορισμένα δάκτυλα, όλη την άκρα χείρα ή ακόμα και όλο το άνω άκρο. Ως νευρολογικό σύμπτωμα, υποδηλώνει πάντα κάποια βλάβη στο αισθητικό σκέλος του περιφερικού ή κεντρικού νευρικού συστήματος.  Στην πράξη, συνηθέστερα είναι τα μουδιάσματα σε ένα ή περισσότερα δάκτυλα του ενός χεριού. Κατά κανόνα, οφείλονται σε μία παγιδευτική νευροπάθεια ή σε αλλοιώσεις του αυχένα οι οποίες πιέζουν μία ή περισσότερες νευρικές ρίζες καθώς εξέρχονται από τα μεσοσπονδύλια τρήματα. Ωστόσο, το μούδιασμα στα χέρια μπορεί να οφείλεται σε ένα πλήθος αιτιών, με συνηθέστερες τις ακόλουθες:

Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα αποτελεί το συχνότερο εκπρόσωπο μιας ομάδας παθήσεων που ονομάζονται παγιδευτικές νευροπάθειες. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι ο τραυματισμός ενός περιφερικού νεύρου λόγω συμπίεσης. Στο σύνδρομο αυτό, το νεύρο που παγιδεύεται ονομάζεται μέσο νεύρο.  Πρόκειται για ένα νεύρο με μακρά πορεία εντός του άνω άκρου. Ξεκινά από το βραχίονα, κατέρχεται στον πήχη και, στο ύψος του καρπού, εισέρχεται μαζί με 9 τένοντες εντός μιας στενής κοιλότητας με ανένδοτο τοίχωμα, προκειμένου να καταλήξει στην άκρα χείρα. Η κοιλότητα ονομάζεται καρπιαίος σωλήνας και, λόγω της ιδιαίτερης ανατομίας της, αποτελεί περιοχή εντός της οποίας το μέσο νεύρο μπορεί εύκολα να συμπιεστεί.

• Τα αρχικά συμπτώματα είναι κατά κανόνα αισθητικά. Εκδηλώνονται ως υπαισθησία (μούδιασμα, μειωμένη αφή) ή παραισθησίες (μυρκήγκιασμα, βελόνιασμα, αίσθημα ηλεκτρικού ρεύματος) στα 4 δάκτυλα (αντίχειρα, δείκτη, μέσο και παράμεσο)
• Η υπαισθησία εντοπίζεται στην παλαμιαία επιφάνεια των δακτύλων, δεν επεκτείνεται στην παλάμη και δεν περιλαμβάνει ποτέ το μικρό δάκτυλο. Ο παράμεσος προσβάλλεται μόνο κατά το ήμισυ (μουδιάζει μόνο η πλευρά που γειτονεύει με το μέσο δάκτυλο). Σε κάποιες περιπτώσεις, το μούδιασμα μπορεί να εκδηλώνεται σε λιγότερα δάκτυλα (π.χ. μόνο σε δείκτη και μέσο).
• Συχνό συνοδό σύμπτωμα είναι ο πόνος στην άκρα χείρα και στον καρπό (ενίοτε και στον πήχη).
• Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται διαλειπόντως στην αρχή. Πολλοί πάσχοντες περιγράφουν παροδικά μουδιάσματα κατά τον ύπνο ή κατά την πρωινή αφύπνιση (χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι ξυπνούν και “τινάζουν τα χέρια για να ξεμουδιάσουν”). Αργότερα, η υπαισθησία μπορεί να καταστεί μόνιμη.
• Τα ενοχλήματα επιτείνονται κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που οδηγούν σε αύξηση της πίεσης εντός του καρπιαίου σωλήνα: πχ κατά την άρση βαρών, τη χρήση κατσαβιδιού, το κέντημα, κτλ.
• Εάν το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα επιδεινωθεί, οδηγεί σε αδυναμία των μυών που κινούν τον αντίχειρα. Αυτό αποτελεί και τη βασική πηγή νοσηρότητας της πάθησης, καθώς η σοβαρή αδυναμία του αντίχειρα καθιστά την άκρα χείρα δυσλειτουργική.
• Το σύνδρομο μπορεί να εκδηλωθεί συγχρόνως και στα δύο άκρα (συνήθως με διαφορετική βαρύτητα) και είναι συχνότερο στις γυναίκες.
• Η αιτιολογία του συνδρόμου ποικίλλει. Σε γενικές γραμμές, οποιαδήποτε κατάσταση οδηγεί σε μείωση του χώρου του σωλήνα λόγω φλεγμονής, οιδήματος ή τραυματισμού (π.χ. εγκυμοσύνη, υποθυρεοειδισμός, ρευματοειδής αρθρίτιδα, οστεόφυτα, εργασία που καταπονεί τους καρπούς, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια) μπορεί να προκαλέσει παγίδευση του μέσου νεύρου. Ωστόσο, σε αρκετές περιπτώσεις είναι ιδιοπαθές (δεν ανευρίσκεται σαφής αιτία).

Καταστάσεις που μιμούνται τα συμπτώματα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι οι βλάβες του μέσου νεύρου σε κεντρικότερα σημεία, το σύνδρομο θωρακικής εξόδου και οι ριζοπάθειες της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Ωλένιος νευροπάθεια

Η ωλένιος νευροπάθεια είναι η δεύτερη συχνότερη παγιδευτική νευροπάθεια μετά το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Όπως υποδηλώνει η ονομασία, το νεύρο που προσβάλλεται ονομάζεται ωλένιο. Ο τραυματισμός του μπορεί να συμβεί σε διάφορα σημεία κατά την πορεία του στο άνω άκρο, συνηθέστερα όμως γίνεται στην περιοχή του αγκώνα. Η αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος που νιώθουμε στην παλάμη και το μικρό δάκτυλο εάν πιεστεί απότομα η έσω επιφάνεια του αγκώνα μας, οφείλεται στον ερεθισμό του ωλενίου.

• Τα συμπτώματα της ήπιας ωλενίου νευροπάθειας συνίστανται σε μούδιασμα ή βελόνιασμα του μικρού δακτύλου, του μισού παράμεσου (της πλευράς που γειτονεύει με το μικρό δάκτυλο) και της έσω επιφάνειας της παλάμης.
• Όπως και στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, τα αισθητικά συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται στην αρχή περιστασιακά και να καταστούν μόνιμα εάν η βλάβη στο νεύρο επιδεινωθεί.
• Τα συμπτώματα χαρακτηριστικά επιδεινώνονται με τις δραστηριότητες που οδηγούν σε κάμψη (λύγισμα) της άρθρωσης του αγκώνα. Για παράδειγμα κατά την οδήγηση, τη χρήση τηλεφώνου ή πληκτρολογίου υπολογιστή, τη στήριξη των χεριών στο γραφείο, τον ύπνο σε εμβρυική στάση, κ.ά.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να συνυπάρχει πόνος ή ευαισθησία στην έσω επιφάνεια του αγκώνα.
• Σε σοβαρές, χρόνιες βλάβες του ωλενίου νεύρου, εμφανίζεται αδυναμία και ατροφία των μυών της άκρας χείρας. Η αδυναμία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ισχύος της γροθιάς, δυσκολία στο γράψιμο ή πτώση αντικειμένων από τα χέρια.
• Η συχνότερη αιτία της ωλενίου νευροπάθειας στον αγκώνα είναι η επαναλαμβανόμενη εξωτερική πίεση του νεύρου (λόγω επαγγελματικών στάσεων, αθλητικών δραστηριοτήτων, κ.ά). Ανάμεσα στα υπόλοιπα αίτια, περιλαμβάνονται τα κατάγματα ή εξαρθρήματα του αγκώνα, η παραμόρφωση της ανατομίας της περιοχής λόγω αρθρίτιδας ή οστεοφύτων, η παρουσία ογκιδίων (γάγγλια, λιπώματα) και η παρατεινόμενη συμπίεση λόγω νοσηλείας σε ΜΕΘ ή χρόνιας κατάκλισης.

Τα συμπτώματα της ωλενίου νευροπάθειας στον αγκώνα πρέπει να διακριθούν από αλλοιώσεις του νεύρου σε άλλο επίπεδο (π.χ. στον καρπό),  βλάβες της 8ης αυχενικής ρίζας και βραχιόνιο πλεγματοπάθεια.

Ριζοπάθειες της αυχενικής μοίρας της Σπονδυλικής Στήλης

Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης σχηματίζεται από 7 σπονδύλους, οι οποίοι επικάθονται ο ένας επάνω στον άλλον με τη μεσολάβηση των μεσοσπονδύλιων δίσκων. Οι τελευταίοι αποτελούν ειδικές ανατομικές δομές με πολλαπλούς ρόλους: επιτρέπουν κάποιου βαθμού κινήσεις των γειτονικών σπονδύλων, συμβάλλουν στη σταθερότητα του αυχένα και δρουν προστατευτικά, απορροφώντας τους κραδασμούς και τα φορτία που ασκούνται. Ανάμεσα σε δύο διαδοχικούς σπονδύλους και όπισθεν των δίσκων, σχηματίζονται οπές διαμέτρου λίγων χιλιοστών, τα μεσοσπονδύλια τρήματα. Από τα τρήματα αυτά, διέρχονται οι ρίζες των νεύρων που διανέμονται στα άνω άκρα. Η συμπίεση των αυχενικών ριζών κατά την πορεία τους διαμέσου των μεσοσπονδυλίων τρημάτων, αποτελεί ένα από τα συχνότερα αίτια μουδιάσματος στα χέρια.

• Από κάθε πλευρά της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης εξέρχονται 8 ρίζες. Πιο ευπαθείς σε πιεστικές βλάβες είναι οι κατώτερες τρεις (6η, 7η και 8η ρίζα).
• Στην πλήρη κλινική της εκδήλωση, μια ριζοπάθεια χαρακτηρίζεται από πόνο στον αυχένα, αισθητικά συμπτώματα και μυική αδυναμία στο άκρο. Ωστόσο, οι ατελείς περιπτώσεις (π.χ. μόνο πόνος και μούδιασμα) είναι συχνές.
• Ο πόνος συνήθως ακτινοβολεί προς το άνω άκρο και τείνει να επιδεινώνεται με τις κινήσεις της κεφαλής, το βήχα ή το φτάρνισμα.
• Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με τη ρίζα που πιέζεται:
  • 6η αυχενική ρίζα: το μούδιασμα εντοπίζεται στον αντίχειρα και το δείκτη. Ενίοτε μπορεί να ανέλθει μέχρι την έξω επιφάνεια του πήχη. Εάν εμφανιστεί μυική αδυναμία, αφορά κυρίως τον δικέφαλο και τον βραχιονοκερκιδικό.
  • 7η αυχενική ρίζα: το μούδιασμα εντοπίζεται στο δείκτη, το μέσο και τον παράμεσο, ενίοτε με τη συμμετοχή και τμήματος του πήχη. Η μυική αδυναμία εκδηλώνεται κυρίως στον τρικέφαλο και τους εκτείνοντες μυς του καρπού-δακτύλων.
  • 8η αυχενική ρίζα: το μούδιασμα περιλαμβάνει το μικρό δάκτυλο, τον παράμεσο και την έσω επιφάνεια του πήχη. Αδυναμία ενδέχεται να εμφανιστεί στις κινήσεις του αντίχειρα και στην κάμψη των δακτύλων.
• Όπως και με άλλες πιεστικού τύπου βλάβες του περιφερικού νευρικού συστήματος, τα συμπτώματα ενδέχεται στην αρχή να παρουσιάζονται διαλειπόντως.
• Οι αυχενικές ριζοπάθειες οφείλονται κατά κύριο λόγο σε εκφυλιστικές αλλοιώσεις της σπονδυλικής στήλης (οδηγούν σε στένωση ή παραμόρφωση των μεσοσπονδύλιων τρημάτων) ή σε κήλες των μεσοσπονδύλιων δίσκων.

Σύνδρομο θωρακικής εξόδου

Η θωρακική έξοδος είναι ένας στενός ανατομικός χώρος που βρίσκεται όπισθεν της κλείδας και άνωθεν της πρώτης πλευράς. Περιέχει τα αγγεία και τα νεύρα που πορεύονται από και προς το σύστοιχο άνω άκρο. Στο σύνδρομο θωρακικής εξόδου, αλλοιώσεις της περιοχής οδηγούν σε συμπίεση των διερχόμενων δομών, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη συμπτωμάτων στο χέρι, τον πήχη, το βραχίονα ή και τον ώμο. Ανάλογα με το ποιες δομές παραβλάπτονται, διακρίνονται 2 τύποι του συνδρόμου: το νευρογενές (συμπιέζονται τα νεύρα) και το αγγειακό (συμπιέζεται η υποκλείδια αρτηρία ή φλέβα).

Νευρογενές σύνδρομο θωρακικής εξόδου

• Αποτελεί το συχνότερο τύπο, συνιστώντας το 90-95% των περιπτώσεων.
• Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συνήθως μυρμήγκιασμα ή βελόνιασμα στα δάκτυλα και πόνο στον ώμο που μπορεί να αντανακλά στην έσω επιφάνεια του βραχίονα και του πήχη.
• Εάν η βλάβη είναι σοβαρή, εμφανίζεται αδυναμία στην άκρα χείρα και ατροφία στους μυς που βρίσκονται στη βάση του αντίχειρα (στο θέναρ).
• Κατά κανόνα, τα ενοχλήματα επιδεινώνονται όταν το άνω άκρο διατηρείται ανυψωμένο πάνω από το επίπεδο της κεφαλής.

Αγγειακό σύνδρομο θωρακικής εξόδου

• Το αγγειακό σύνδρομο θωρακικής εξόδου διακρίνεται σε φλεβικό (στένωση η θρόμβωση της υποκλείδιας φλέβας) και σε αρτηριακό (συμπίεση της υποκλείδιας αρτηρίας).
• Τα συμπτώματα του φλεβικού τύπου χαρακτηρίζονται από οίδημα (πρήξιμο), παραισθησίες και ενίοτε κυάνωση στην άκρα χείρα (συχνά και σε άλλες περιοχές του άνω άκρου). Το επιφανειακό φλεβικό δίκτυο στην περιοχή του ώμου και του ανώτερου θώρακα μπορεί να είναι διατεταμένο.
• Ο αρτηριακός τύπος χαρακτηρίζεται από συμπτώματα ισχαιμίας: ψυχρή, ωχρή και μουδιασμένη άκρα χείρα, με συνοδό πόνο και αδυναμία που επιτείνεται με την παρατεινόμενη χρήση του άνω άκρου.

Το σύνδρομο θωρακικής εξόδου οφείλεται συνήθως σε μια ανατομική παραλλαγή που ονομάζεται αυχενική πλευρά. Πρόκειται για μία εκ γενετής υπεράριθμη πλευρά, η οποία εκφύεται από τον έβδομο αυχενικό σπόνδυλο (άνωθεν της φυσιολογικής πρώτης θωρακικής πλευράς) και η οποία μπορεί να προκαλέσει πιεστικά φαινόμενα στις υποκείμενες δομές. Άλλες καταστάσεις που σχετίζονται αιτιολογικά με το σύνδρομο είναι οι τραυματισμοί του αυχένα, το bodybuilding και οι χωροκατακτητικές εξεργασίες της περιοχής (όγκοι).

Σκλήρυνση κατά πλάκας (Πολλαπλή Σκλήρυνση)

Η Σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος, η οποία προσβάλλει πολυεστιακά το κεντρικό νευρικό σύστημα. Η συχνότερη μορφή της νόσου είναι η διαλείπουσα ή υποτροπιάζουσα και εκδηλώνεται με διακριτά επεισόδια εμφάνισης νευρολογικών συμπτωμάτων, τα οποία ονομάζονται ώσεις (ή υποτροπές). Τα συμπτώματα κάθε ώσης ποικίλλουν: συνήθως πρόκειται για διαταραχές της αισθητικότητας (μουδιάσματα) θάμβος όρασης, διπλωπία ή αδυναμία σε κάποιο άκρο.

• Τα μουδιάσματα μπορεί να αφορούν τα άνω άκρα, τα κάτω άκρα, το πρόσωπο ή και τον κορμό. Αποτελούν την πρώτη εκδήλωση της νόσου στο 34% των πασχόντων.
• Όσον αφορά το μούδιασμα στα χέρια, μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορες κατανομές: μόνο στα δάκτυλα, σε όλη την άκρα χείρα ή σε όλο το άνω άκρο. Επίσης, μπορεί να εμφανιστεί στο ένα ή και στα δύο χέρια συγχρόνως.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, μαζί με τα αισθητικά συμπτώματα στα άνω άκρα εμφανίζεται αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος στην ανώτερη σπονδυλική στήλη κατά τις καμπτικές κινήσεις της κεφαλής (το σκύψιμο του κεφαλιού προς τα εμπρός).
• Επισημαίνεται ότι τα μουδιάσματα της Πολλαπλής Σκλήρυνσης διαρκούν τουλάχιστον 24 ώρες συνεχόμενα (δεν διαρκούν λίγα λεπτά όπως στα αρχικά στάδια των παγιδευτικών νευροπαθειών). Συνήθως εγκαθίστανται εντός λίγων ημερών και ακολούθως βελτιώνονται σταδιακά εντός εβδομάδων.

Αγχώδεις διαταραχές και κρίσεις πανικού

Το έντονο άγχος, ιδιαίτερα όταν εξελίσσεται σε κρίση πανικού, συχνά συνοδεύεται από αίσθημα δύσπνοιας ή πίεσης στο θώρακα. Η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε υπεραερισμό – συχνότερες και βαθύτερες αναπνοές. Εάν ο υπεραερισμός καταστεί έντονος, προκαλεί μια σειρά από μεταβολές που αυξάνουν τη διεγερσιμότητα των νευρικών ινών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση νευρολογικών συμπτωμάτων μικρής διάρκειας.

• Συνήθως ένα επεισόδιο ξεκινά με αίσθημα άγχους ή φόβου και, καθώς εξελίσσεται, αναπτύσσεται μούδιασμα (μυρμηγκιάσμα ή βελόνιασμα) στα ακροδάκτυλα αμφότερων των άνω άκρων.
• Η εμφάνιση των αισθητικών συμπτωμάτων, κατά κανόνα εντείνει το ήδη υπάρχον αίσθημα άγχους, με αποτέλεσμα την περαιτέρω επίταση του υπεραερισμού και την επέκταση του μουδιάσματος περιστοματικά (στα χείλη) ή/και στα δάκτυλα των ποδιών.
• Τα ενοχλήματα κορυφώνονται συνήθως εντός λίγων λεπτών και ακολούθως υποχωρούν.
• Συχνά συνοδά συμπτώματα είναι το αίσθημα ζάλης, η ταχυκαρδία, η εφίδρωση και η ναυτία.
• Σε λίγες περιπτώσεις, ο υπεραερισμός μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια συνείδησης και μικρής διάρκειας σπασμούς των άκρων χειρών (ονομάζεται τετανία).

Επισημαίνεται ότι το μούδιασμα που σχετίζεται με μια κρίση πανικού δεν είναι “ψυχογενές”. Έχει καθαρά οργανική βάση και μπορεί να το βιώσει οποιοσδήποτε αυξάνοντας το ρυθμό των αναπνοών εσκεμμένα. Τα ψυχογενή (ή λειτουργικά) μουδιάσματα αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία, με διαφορετική χρονική εξέλιξη και κατανομή των συμπτωμάτων (συνήθως εντοπίζονται στο ήμισυ του προσώπου και του σώματος).

Πολυνευροπάθεια

Οι πολυνευροπάθειες είναι μια ομάδα παθήσεων με κοινό χαρακτηριστικό την προσβολή των περιφερικών νεύρων. Μπορούν να εκδηλωθούν με συμπτώματα κυρίως κινητικά (αδυναμία), κυρίως αισθητικά (υπαισθησία, βελόνιασμα, μυρμήγκιασμα, αίσθημα καύσου, πόνο) ή μικτά (αισθητικοκινητικά). Επίσης, μπορούν να οδηγήσουν σε διαταραχές του αυτονόμου νευρικού συστήματος (π.χ. ορθοστατική υπόταση). Η χρονική εξέλιξη της κλινικής εικόνας ποικίλλει σημαντικά: ορισμένες νευροπάθειες εγκαθίστανται εντός ημερών ή εβδομάδων, ενώ άλλες διαδράμουν μια μακρά πορεία, εξελισσόμενες βραδέως εντός ετών.

• Τα συμπτώματα των πολυνευροπαθειών ξεκινούν συνήθως από τα περιφερικά τμήματα των άκρων και ανέρχονται κεντρικότερα.
• Αν πρόκειται για μια κυρίως αισθητική νευροπάθεια, το μούδιασμα κατά κανόνα ξεκινά συμμετρικά από τα δάκτυλα αμφότερων των ποδιών, επεκτείνεται στους αστραγάλους και το κατώτερο τμήμα των γαστροκνημιών και ακολούθως εμφανίζεται στα δάκτυλα των χεριών και τις παλάμες. Αυτή η χαρακτηριστική κατανομή ονομάζεται υπαισθησία τύπου “γαντιού-κάλτσας”.
• Στα αίτια των νευροπαθειών που χαρακτηρίζονται κυρίως από μούδιασμα ή άλλα αισθητικά συμπτώματα, περιλαμβάνονται τα εξής:
  • Σακχαρώδης διαβήτης
  • Έλλειψη Βιταμινών (Β12, Β3, Ε)
  • Υπερδοσολογία βιταμίνης Β6
  • Ουραιμία (χρόνια νεφρική ανεπάρκεια)
  • Κακοήθειες (παρανεοπλασματικές νευροπάθειες)
  • Σύνδρομο Sjogren
  • Παρενέργειες φαρμάκων (π.χ. χημειοθεραπευτικών, ισονιαζίδης)
  • Ορισμένες κληρονομικές και ανοσολογικές νευροπάθειες

Επισημαίνεται ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα συμπτώματα των νευροπαθειών μπορεί να είναι ασύμμετρα ή να ξεκινήσουν από τα άνω άκρα.

Άλλα αίτια μουδιάσματος στα χέρια

Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο

Ορισμένα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια μπορούν να εκδηλωθούν με αμιγώς αισθητικά συμπτώματα (χωρίς αδυναμία, δυσαρθρία, κτλ). Στις περιπτώσεις αυτές, το μούδιασμα εγκαθίσταται αιφνίδια, συνήθως στη μία πλευρά του σώματος (δεξιά ή αριστερά). Η κατανομή του μουδιάσματος ποικίλλει: μπορεί να αφορά όλο το ημιμόριο του σώματος, το χέρι και το πόδι, το πρόσωπο και το χέρι, ή μόνο το ήμισυ του προσώπου. Το μούδιασμα αποκλειστικά στο ένα χέρι αποτελεί ασυνήθη εκδήλωση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.

Βλάβες στην αυχενική μοίρα του νωτιαίου μυελού

Η αυχενική μοίρα του νωτιαίου μυελού αποτελεί μια δομή από την οποία διέρχονται οι ανιούσες αισθητικές και οι κατιούσες κινητικές οδοί για τα άνω και κάτω άκρα. Επομένως, μια βλάβη στην περιοχή αυτή, μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα στα χέρια και στα πόδια. Η κατανομή των συμπτωμάτων εξαρτάται από την εντόπιση και την έκταση των αλλοιώσεων. Εάν προσβληθούν μόνο οι αισθητικές οδοί των άνω άκρων, το αποτέλεσμα είναι μούδιασμα στο ένα ή και τα δύο χέρια. Τα αίτια που σχετίζονται με βλάβες του αυχενικού μυελού είναι πολυπληθή. Ενδεικτικά αναφέρονται:

• Aυχενική σπονδύλωση
• Mυελίτιδες και φλεγμονώδεις παθήσεις (π.χ. σαρκοείδωση, οπτική νευρομυελίτιδα)
• Χωροκατακτητικές εξεργασίες (καλοήθεις και κακοήθεις όγκοι)
• Αγγειακές δυσπλασίες
• Τραυματισμοί
• Λοιμώξεις
• Τοξικές επιδράσεις και μεταβολικές διαταραχές (π.χ. ακτινοβολία, έλλειψη βιταμίνης Β12)

Αύρα ημικρανίας

Η  ημικρανία είναι μια ιδιαίτερη μορφή πονοκεφάλου, η οποία συνοδεύεται από ναυτία, φωτοφοβία και ηχοφοβία. Μεταξύ 10% και 30% των πασχόντων εμφανίζουν περιστασιακά νευρολογικά συμπτώματα μικρής διάρκειας, τα οποία συνιστούν την αύρα της ημικρανίας. Αν και η αύρα εκδηλώνεται συχνότερα ως παροδική διαταραχή της όρασης, ενίοτε λαμβάνει τη μορφή μουδιάσματος στο χέρι και το πρόσωπο.

• Η αύρα συμβαίνει κατά κανόνα σε άτομα με γνωστό ιστορικό ημικρανιών.
• Το μούδιασμα της ημικρανικής αύρας εντοπίζεται αρχικά στα δάκτυλα του ενός χεριού και επεκτείνεται εντός λεπτών στην παλάμη, τον πήχη και το ήμισυ προσώπου της ίδιας πλευράς (κυρίως στην περιοχή πέριξ του στόματος).
• Διαρκεί από 5 λεπτά έως 1 ώρα και τείνει να ακολουθείται από πονοκέφαλο (την ημικρανία).
• Τα αισθητικά συμπτώματα σπάνια συμβαίνουν μεμονωμένα. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, μια τυπική ημικρανική κρίση ξεκινά με την εμφάνιση οπτικών συμπτωμάτων (συνήθως με τη μορφή γραμμών “ζιγκ-ζαγκ” ή σπινθηρισμών στο μισό οπτικό πεδίο), ακολουθούμενων από το μούδιασμα στο χέρι και το πρόσωπο εντός λεπτών.
• Επισημαίνεται ότι η αιφνίδια εγκατάσταση μουδιάσματος μικρής διάρκειας στο χέρι και το ήμισυ του προσώπου, θα πρέπει να διακριθεί από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή εστιακή επιληπτική κρίση.